Masterclasses HetKunstAtelier.nl
In de muziek
Wanneer je het hebt over een masterclass bij muziek, dan is dat makkelijk uit te leggen. Een beginnend musicus speelt een stuk en een "meester" verteld tijdens het spelen van het stuk hoe de beginnend musicus het stuk beter kan spelen. De beginnend musicus is qua techniek prima in staat om het stuk via bladmuziek ten gehore te brengen.
De "meester" legt de musicus uit hoe je inhoud aan een stuk kan geven, hoe je het muziekstuk "vertelt". Een vaardigheid die boven de techniek uitstijgt.

In de beeldende kunst
Bij de beeldende kunst is dat wat lastig, omdat iedereen al zijn "eigen" werk meeneemt, en al bezig is geweest het op zijn eigen manier te maken. Toch is het ook dan vaak, dat je een beeld kan versterken, en dat zonder dat het beeld volledig verandert.
Nou is het voor te stellen dat je denkt; schilderijen kun je op zoveel manieren maken, hoe kunnen er nou gouden regels zijn die voor alles gelden.
Om duidelijk te zijn, die zijn er ook niet. Uiteindelijk zal iedereen zijn eigen oordeel vellen.

Einde verhaal? ...of begin verhaal.
Waar een "meester" de musicus bewust van maakt is, dat je op verschillende manieren kunt "luisteren" naar een muziekstuk. Hij leert "luisteren", en op basis daarvan muziek ten gehore te brengen.
In het beeldende vak leer je "kijken". Met je ogen onderga je een werkstuk, in plaats van met je oren. Wat zie je en wat bepaald een beeld?
De masterclasses stellen zich die vraag tot doel.

Het een en ander vraagt om wat toelichting.
Om een beeld te krijgen, kan niet alles hetzelfde zijn. Een zwart schilderij in een onverlichte kamer zal geen beeld vormen. Een rood vlak op eenzelfde kleur rode achtergrond zal ook geen beeld vormen.
Anders gezegd, wordt iets zichtbaar als het ene van het andere verschilt. Wat dat verschil is, hoeft niet bepaald te zijn. Er moet enkel verschil zijn.
Het hele waarnemen is er op gebaseerd dat het ene verschilt van het andere. Daar oriënteren de hersenen zich op, waardoor we zien en een beeld kunnen vormen.
Als kunstenaar wil je dat beeld vormgeven, ofwel spelen met die verschillen, ofwel met die contrasten.

Voorbeelden
Om het voorgaande visueel toe te lichten volgen nu een paar voorbeelden die duidelijk maken wat je onder bewust kijken kan verstaan en wat contrast (waarin het ene verschilt van het andere) voor effect heeft.
De afbeelding hieronder bestaat uit vier keer een rechthoek vol met blokjes. Door kleine veranderingen in drie van de rechthoeken wordt de monotoonheid doorbroken, het beeld wordt iets interessanter. Drie kleine verschillen die contrasteren met de directe omgeving.
Compositie

Afbeelding 1Afbeelding 2

Afbeelding 2 voert die verschillen wat door, zodat ze beeldbepalend gaan worden. Dit gebeurt op vier verschillende manieren. Het is aan een ieder om te bepalen wat nu het interessantst is, over smaak valt immers niet te twisten. Wat echter voor alle vier geldt, is dat ze geen van allen meer monotoon zijn.
In de afbeeldingen boven is er sprake van een beeld dat bestaat uit meer dan een vorm. De monotoonheid wordt doorbroken door afwijkingen in de regelmaat. Ook in lijnen veranderd het karakter van een lijn door middel van het doorbreken van regelmaat.
Het beeld onder laat twee gebogen lijnen zien. De linker lijn is regelmatig gebogen, en dus is de buiging over de hele lengte gelijk. In de rechter lijn is de buiging ongelijk. De buiging versterkt van rechts naar links.
Buiging
Door deze ongelijkheid binnen de rechter lijn krijgt deze lijn een extra spanning.
Contrast wordt ook bepaald door hoeveel het ene verschilt van het andere. Je hebt groot contrast en klein contrast, en alles wat daar tussen zit. Het verschil in contrasten is ook een van die beeldende factoren die een beeld zijn uitdrukking geeft.
Ook hier een verhelderend voorbeeld. Onder zie je twee keer een rechte lijn die verbonden is met een gebogen lijn. Deze twee lijnen contrasteren door de vorm, recht met gebogen.
Het contrast kan groter worden gemaakt door de verhouding recht en gebogen te veranderen. Door bij de rechte lijntekening de rechte lijn langer te laten zijn als de gebogen lijn veranderd het karakter van de lijntekening. De rechte lijn versterkt de ronding van het kromme uiteinde.

Contrast

Het effect van dit verschil in contrasten is wat beeldender te maken in de onderste afbeelding. Het zijn twee handen die in een vergelijkbare stand staan als de lijnen in de tekening boven.
Contrast2
Er is visueel duidelijk meer spanning in de hand onder dan de hand boven. Dit is visueel, omdat je de spanning in iedere hand afzonderlijk niet kan voelen.
Wat dit voorbeeld duidelijk maakt is dat het effect van een contrast versterkt of verzwakt kan worden. Dat heeft met de verhouding van de elementen onderling te maken.
Door een lange rechte lijn te verbinden aan een korte kromme lijn, oogt de rechte lijn rechter en de kromme lijn krommer.
Het voorbeeld boven geeft aan dat contrasterende vormen elkaar kunnen versterken. Wat contrast ook teweeg kan brengen is, dat er visuele vervorming plaats vindt. Het maakt duidelijk dat het oog subjectief waarneemt. Om dat te illustreren de volgende afbeelding.
Vervormingen

Afbeelding 1Afbeelding 2

De afbeelding laat twee vierkanten zien, waarvan het linker vierkant zich tussen twee schuine lijnen bevindt. Door de schuine lijnen krijg je de indruk dat het linker vierkant aan de rechter zijde iets hoger is. Wanneer je op de knop "Afbeelding 2 klikt, zie je dat juist het omgekeerde het geval is. Niet de rechterkant maar de linkerkant is hoger. Door het weghalen van de schuine lijnen wordt dit ineens duidelijk zichtbaar.
Deze contrastwerking laat zien dat elementen in een afbeelding elkaar kunnen beïnvloeden, zelfs al zijn ze niet verbonden.
Vervorming
Bij deze foto wordt het kader optisch vervormd. Ook hier zijn de schuine lijnen in de foto daarvoor verantwoordelijk.
Er zijn vele manieren waarop het ene van het andere kan verschillen, en in een tekening of schilderij lopen deze contrasten kriskras door elkaar heen. De bovenstaande voorbeelden zijn allemaal op basis van lijntekeningen. Wanneer je de contrastwerking van kleuren beschouwd, dan is ook daar veel over te vertellen en te laten zien.
Een tekening of schilderij is een spel met contrasten, of het nu een realistisch of abstract werk is. Zoals al eerder genoemd, dat staat los van de voorstelling.

De masterclasses geven inzicht hoe je werken meer zeggingskracht kan geven. Het maakt je bewust van de keuzes dan wel mogelijkheden die je hebt.
Natuurlijk is dan wel een vereiste, dat je bepaalde vaardigheden hebt.
Een masterclass boeken of een offerte vragen
Een masterclass kan op verschillende manieren georganiseerd worden, en op basis van verschillende technieken. HetKunstAtelier past zich aan aan uw wens, met als doel meer inzicht te geven in de visuele mogelijkheden van het "vak".
U kunt een bericht sturen met vragen of wensen. Ook kunt u op deze manier een masterclass boeken. Omdat niet elke masterclass er hetzelfde uit zal zien, kunt u vooraf altijd om een offerte vragen. Het is voor HetKunstAtelier van belang dat u krijgt waarom u vraagt.
Berichtje